Literatür Taraması Nasıl Yapılır?

Literatür taraması için birçok yol olmakla birlikte verim alabileceğiniz yöntem şu şekildedir: Bir Word dosyası açıp alt alta gelecek şekilde Tarama geçmişi, Fikirler, Makale Özetleri yazmalısınız. Ardından Google Scholar, YÖK Akademi gibi kaynaklar üzerinden gidebilirsiniz literatür taraması yaparken.

 Öncelikle kavramı bu veri tabanlarında aratmanız gerekmektedir çıkan sonuçlardan birine hemen tıklamak yerine öncelikle son üç yıldan itibaren olan teorilere bakmanız çok daha iyi olacaktır çünkü bazı teorilerin çıkmasından bu yana oldukça değişmektedir veya bazı teoriler çıktıktan sonra yok olup gidebiliyor bu sebepten arama filtrenizi böyle yapmanız gerekmektedir. Daha sonra çıkan sonuçları teker teker sekmeler halinde açarak öncelikle makale veya tezlerin özet kısımlarını okuyunuz ve ilginizi çeken çalışmanıza katkı vereceğini düşündüğünüz makaleleri indiriniz ve açtığımız Word dosyasındaki ‘’Tarama Geçmişi’’ kısmına taradığınız kısımların notunun düşmeniz gerekmektedir. Bu işlemi yapmadan birde son üç yıl yıldan itibaren aratmanın yanı sıra herhangi zaman diyerek de aratmanız iyi olacaktır çünkü bu seferde konunuzla alakalı en çok atıfta bulunulmuş en temel kaynaklara ulaşmanız sağlanacaktır. Bu tarz temel makaleleri indirip okumanız oldukça önem arz etmektedir ana teorinin üzerinde durduğu noktaları görmenizi sağlar. Daha sonra makaleleri okuduktan sonra okuduğunuz makalelerin başlığıyla beraber özetini ‘’Makale Özetleri’’ kısmına eklemeye başlamanız gerekmektedir bunun yanı sıra eğer okuduğunuz makalelerde ilginç bir paragraf veya farklı bir bakış açısından bakıldığını düşündüğünüz bir kısım varsa onu da kopyalayarak makale özetleri kısmına eklemelisiniz.

 Fikirler kısmı içine ise kaynakları bu şekilde taradığınızda aklınıza gelen fikirlerle dolduracaksınız. Çünkü bu kısım çalışmanızı şekillendirecek veya yön verecek cümleler oluşmaya başlayacaktır. Ayrıca size bu fikirleri düşünmenizi sağlayan makaleleri de yazmalısınız ki daha sonra baktığınızda fikrinizin boşa gelişmediğini teyit edebilirsiniz. Bu notları almanız size anlamsız gelebilir fakat literatür taramak oldukça karmaşık bir işlem olduğu için bu süreci iyi değerlendirmek makale veya teziniz için temeli sağlam atmanız anlamına gelecektir. Çünkü saatlerinizi taramaya harcadıktan sonra bu notları almaz iseniz başlangıçta bulunduğunuz noktaya geri dönersiniz alacağınız notlar daha çok şuana kadar ne kadar yol aldığınızı daha ne kadar yol almanız gerektiğini veya nereye doğru yol aldığınızı gibi noktalara ışık tutacaktır.

 Peki bu literatür taramasının bitmesi gerektiğini nasıl anlayacaksınız? Yani ne zaman okumayı bırakıp artık yazmaya başlamanız gerektiğini bileceksiniz. Şöyle ki aslında kaynakları okumaya başladıktan sonra okuduğunuz her şey size çok ilginç gelmeye başlayacak çünkü ilk defa okuyor olacaksınız teori ile alakalı bilgilerin hepsini kullanmak isteyeceksiniz. Daha sonra yavaş yavaş şunu fark etmeye başlayacaksınız ki çok fazla şey var okumanız gereken ve içine düştükçe bazı fikirlerinizin boşa düştüğünü, kullanmayacağınızı fark edeceksiniz. Bu aşamadan sonra artık okuduğunuz her şey size benzer gelmeye farklılık olmadığını fark edeceksiniz ve yavaş yavaş literatür taramayı bitirip artık yazma aşamasına geldiğiniz anlamına gelmektedir.